Anh/chị phóng viên này dùng từ nhạy cảm quá - "gà nòi"- dễ đụng chạm lắm

Gần 50.000 'gà nòi', vẫn mở rộng trường chuyên?

Cập nhật lúc 08:59, Thứ Bảy, 26/12/2009 (GMT+7)

- Bộ GD - ĐT đề ra mục tiêu đến năm 2015, cả nước sẽ có 15 trường THPT chuyên được đầu tư trọng điểm ngang tầm quốc tế. Mỗi tỉnh có ít nhất một trường THPT chuyên. Trong đó, số học sinh chuyên chiếm khoảng 3% số học sinh THPT.

Câu chuyện về hệ thống trường chuyên sẽ được bàn cụ thể tại Nam Định hôm nay, 26/12 với sự tham gia của ãnh đạo Sở GD-ĐT, hiệu trưởng trường chuyên cả nước.

HS lớp 10 Trường THPT chuyên Nguyễn Huệ (Hà Nội) năm học 2008-2009. Ảnh: Bảo Anh

Gần 50.000 "gà nòi" trên cả nước

Theo thống kê của Bộ GD-ĐT, tính đến tháng 12/2009, cả nước có 76 trường và 9 khối THPT chuyên. Tổng số "gà nòi" là gần 50.000 em (chiếm 1,74% số HS THPT); tăng khoảng 2.500 em so với năm 2007 (chiếm 1,54%).

Khu vực vùng núi phía Bắc có tỷ lệ HS chuyên chiếm 2,38% học sinh THPT. Tỷ lệ này ở Đồng bằng sông Hồng là 2%, Đồng bằng sông Cửu Long 1,75%. Thấp hơn tỷ lệ chung của cả nước là khu vực Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên (đều đạt 1,67%) và thấp nhất là khu vực Đông Nam Bộ với 1,3%.

Tuy nhiên, Bộ GD-ĐT cũng nhận thấy, trong thời gian qua hệ thống trường THPT chuyên phát triển không đồng đều, thiếu quy hoạch, kế hoạch phát triển. Vẫn còn có địa phương (Đăk Nông) chưa có trường THPT chuyên riêng.

Công tác tuyển sinh vào lớp 10 trường THPT chuyên còn nhiều bất cập. Nội dung đề thi chủ yếu là kiểm tra tái hiện kiến thức, kỹ năng cơ bản, chưa có hình thức kiểm tra năng khiếu, tài năng.

Chương trình giảng dạy, kế hoạch dạy học và giáo dục trong các trường THPT chuyên nhìn chung chưa được thiết kế phù hợp, chưa tạo điều kiện phát huy khả năng đặc biệt của học sinh năng khiếu; tài liệu phục vụ dạy học các môn chuyên còn rất thiếu...

Bộ GD-ĐT cho rằng, nguyên nhân của những bất cập trên là do nhiều địa phương nhận thức về vai trò và mục tiêu phát triển trường THPT chuyên chưa đúng; chưa xác định được mục tiêu của trường chuyên là "phát triển năng khiếu của học sinh về một số môn học trên cơ sở đảm bảo giáo dục phổ thông toàn diện".

Do đó, các trường chuyên chỉ tập trung nguồn lực để phấn đấu đoạt nhiều giải trong các kỳ thi HS giỏi, dẫn đến chỉ mở một số môn chuyên mà không chú trọng đến mở rộng quy mô, phát triển đội ngũ, đầu tư cơ sở vật chất và chưa quan tâm đến giáo dục toàn diện.

Xây dựng trường chuyên đạt chuẩn quốc tế?
Trong 5 đến 10 năm tới, mục tiêu của Bộ GD-ĐT là xây dựng và phát triển các trường THPT chuyên thành một hệ thống cơ sở giáo dục chất lượng cao nhằm phát hiện những HS có tư chất thông minh, khá giỏi nhiều môn học để bồi dưỡng trở thành những tài năng trẻ.

Cụ thể, củng cố, xây dựng và phát triển các trường THPT chuyên hiện tại. Đồng thời, tăng thêm quy mô, mở rộng mạng lưới; bảo đảm mỗi tỉnh có ít nhất một trường THPT chuyên với tổng số học sinh chuyên chiếm khoảng 3% số học sinh THPT toàn tỉnh.

Tập trung đầu tư nâng cấp các trường THPT chuyên thành các trường đạt chuẩn quốc gia có chất lượng giáo dục cao để đến năm 2015, có 100% các trường đạt chuẩn, trong đó có 15 trường được đầu tư trọng điểm ngang tầm quốc tế.

Cũng đến năm 2015, có 20% giáo viên trường chuyên sử dụng được ngoại ngữ trong giảng dạy, giao tiếp; 50% có trình độ thạc sĩ, tiến sĩ. Mỗi trường hợp tác được với một cơ sở giáo dục có uy tín ở các nước trên thế giới.

Đồng thời, phương thức tuyển sinh, tuyển chọn học sinh trong hệ thống các trường THPT chuyên cũng sẽ được thay đổi theo hướng kết hợp giữa thi và xét tuyển, nhằm tuyển chọn được những HS vừa khá giỏi toàn diện, vừa có năng khiếu về một lĩnh vực chuyên sâu.

Ngoài ra, từng bước áp dụng phương pháp phát hiện năng khiếu, xác định chỉ số thông minh (IQ), chỉ số cảm xúc (EQ), trí thông minh sáng tạo (CQ), chỉ số say mê (PQ), chỉ số đạo đức (MQ).

Ở một số địa phương, việc tuyển sinh lớp 10 trường THPT chuyên được tổ chức đồng thời với với kỳ tuyển sinh lớp 10 của các trường THPT thuộc Sở. Các em dự thi sẽ làm bài 3 môn Văn, Toán, Ngoại ngữ chung với học sinh thi vào lớp 10 THPT đại trà; môn chuyên thi riêng tính hệ số. Một số địa phương thì tổ chức thí điểm tuyển sinh theo hai vòng: Vòng 1: Sơ tuyển chọn những học sinh đảm bảo một số điều kiện về học lực và hạnh kiểm. Vòng 2: Tổ chức thi tuyển đối với những học sinh đã qua xét tuyển ở vòng 1. Việc thực hiện tuyển sinh theo hai vòng đã bước đầu cho thấy đảm bảo chọn được học sinh vừa giỏi toàn diện các môn, vừa có biểu hiện nhất định về năng khiếu môn chuyên.

• Bảo Anh